İyi bir konuşmacı bir konudaki düşüncelerini,
duygularını ve heyecanını kendisini dinleyen kişilere
aşılamak ister. Hatibin bunu yapabilmesi için
de bazı vasıflara sahip olması gerekir.
Bu nitelikler, öğrenilebilir ve geliştirilebilir niteliklerdir.
İyi bir hatip tüm yaşamı gözlemleyen
ve daha önemlisi de anlayan iyi
bir gözlemcidir. Duyuları ve algısı açık
bir biçimde yaşamı gözlemler. İlginç kişileri,
yazıları, fotoğrafları, resimleri, durumları kaçırmaz. Tüm
duyularıyla iyi bir dinleyicidir. Böylece muhataplarının
ilgisini çekecek örnekleri bulabilir ya da
onlarla empati kurabilir. Hitabında dinleyicilere tanıdık
gelecek yaşantıları kullanır ve dinleyicilerin ilgilerini
çekebilir. Konuştuğu konu hakkında ise bilgi
sahibi olmalıdır. Bir konuşma hazırlarken yalnızca
coşkulu ve duygusal tepkileri aktarmak insanlarda
fazla bir etki bırakmayacağı gibi güvenilir
bir izlenim de yaratmaz. Anlatacağı konudaki
düşüncelerini belli bir mantık çerçevesi içerisinde
iyi örgütlemeli, konuşmasını tutarlı bir bütün
haline getirerek sunmalıdır. Konuşmacı, bilgileri düzgün
biçimde aktaramadığı sürece anlattıkları karşı tarafın
anladıkları ile sınırlı kalır. Elbette aktarmadan
önce kendi zihninde düşüncelerini belli bir
sıraya ve hiyerarşiye sokmalı, anlaşılır ve
tutarlı bir yapı haline getirmelidir. Konuşmacı
yeteneklerini ve sınırlarını bilir. Dinleyicilerin ve
hatta dünyadaki diğer insanların kendisinden farklı
yaşantılardan geldiğinin farkındadır. Konuşmasında kesin yargılardan,
katı kalıplardan kaçınarak bence, bana öyle
geliyor ki, benim düşünceme göre gibi
anlatımlara daha fazla başvurur. Böylece dinleyicilerini
de kendi görüşleri doğrultusunda baskı altına
almamış olur. Konuşmacı, konuşma yapacağı topluluk
hakkında topluluğun eğitim düzeyleri, yaşantıları, sosyal
statüleri, beklentileri gibi konularda mümkün olduğunca
bilgi toplamalıdır. Dinleyiciler orada yokmuş gibi,
kendi kendine konuşurmuş gibi davranan bir
konuşmacının konuşması itici olur. Dinleyicilerin dünyayı
nasıl algıladıklarını tahmin etmek çok önemlidir.
İnsanlar farklı yerlerden, farklı yaşam biçimlerinden,
farklı eğitim düzeylerinden, farklı yaşantılardan gelirler.
Her birini deneyimleyerek anlamamız da mümkün
değildir. Bir fotoğraf, bir roman, bir
film, bir şiir bize o deneyimi
ve o deneyime sahip birinin nasıl
düşüneceğini, dünyayı nasıl algılayacağını anlatabilir. İyi
bir konuşmacı, iletişimde ve konuşmada kişiliğin
önemini göz önünde bulundurur. Kişiliğin dinleyicileri
etkilemede büyük önemi vardır. Bu kişiliğin
kendiliğinden, doğal ve kendine has olması
konuşmacıyı diğer benzerlerinden farklı yapacaktır. undefined